دانستنیهای سازه فضایی

سازه فضایی نمایشگاه سائوپولو

سازه فضایی نمایشگاه سائوپولو برزیل، یکی از نمونه های سازه های فضاکار دو لایه محسوب می شود.

سازه فضایی نمایشگاه سائوپولو از حدود ۴۸۰۰۰ المان لوله ای شکل و جنس آلمینیوم ساخته شده است. سازه فضایی سائوپولو که در نوع خود بی نظیر است با ۲۵ نشیمنگاه یا ستون بوده که ابعادی با متراژ ۲۶۰ متر در ۲۶۰ متر است.

سازه فضایی پارکینگ هیترو لندن

سازه فضایی پارکینگ هیترو لندن انگلستان، نمونه ای از سازه های فضاکار با قابلیت جداشدن است که از صرفه اقصادی بالایی نیز برخوردار بوده به نحوی که ۳۲۵ اتومبیل را می تواند تحمل نماید.

سازه فضایی آشیانه هواپیما در لندن

سازه فضایی آشیانه هواپیما در لندن نیز یکی از نمونه های خاص سازه های فضایی است. سازه فضاکار آشیانه هواپیما در لندن دارای دهانه ای با طول ۱۳۸ متر بوده که این سقف فضایی یا قاب فضایی، می بایست تجهیزاتی با وزن ۷۰۰ تن را نگهداشته و تحمل نماید. نکته حائز اهمیت و ویژه در این سازه فضاکار آشیانه همواپیما تحمل ۳۰۰ تن وزن جرثقیل متحرک سقفی متصل به سازه فضایی است.

سازه فضایی نمایشگاه اکسپو (کنزو تانگه) 

سازه فضایی نمایشگاه کنزو تانگه دارای قاب های فضاکار مربعی است. این نمایشگاه دارای ابعاد ۱۲۰ متر در ۳۳۰ متر است.

اصول معماری ایرانی

اصولی را که در هنر ایران و به ویژه در معماری وجود داشته، می توان به پنج بخش تقسیم کرد :

۱- مردم واری

۲- پرهیز از بیهودگی

۳- نیارش

۴- خود بسندگی

۵- درون گرایی

مردم واری : به معنی داشتن مقیاس انسانی است. به عبارت دیگر رعایت تناسب میان اندام هاس ساختمانی با اندام های انسان و توجه به نیازهای او در کار ساختمان سازی است، که می توان آن را در معماری ایرانی مشاهده کرد.

برای مثال اگر سه دری را که همان اتاق خواب است در نظر بگیریم، اندازه آن بر حسب نیازهای مختلف یک زن و مرد، بچه یا بچه های آن ها، لوازم مورد نیاز و … در نظر گرفته شده است. یا برای جلوگیری از گزند گرمای زیاد ایران، دیوار را دو پوسته می ساختند و یا نور را از سقف می گرفتند.

پرهیز از بیهودگی : بر این مورد تاکید فراوان شده است. زیرا کار بیهوده علاوه بر سرمایه، به وقت و حتی چشم انسان لطمه می زند.

مثلا نصب مجسمه ها که در اغلب بناهای سرزمین های دیگر معمول است، در معماری ایرانی وجود ندارد، زیرا مورد استفاده ای برای آن نیست.

نیارش : به تمام کارهایی اطلاق می شود که برای ایستایی و پایداری بنا انجام می گیرد.

به عبارت دیگر نیارش مجموعه ای است از امور محاسباتی و استاتیکی به انضمام مصالح شناسی و انتخاب و استفاده از مناسب ترین و کمترین مصالح.

در گذشته بیشتر تکیه معماران بر مهندسی بوده است و به نظر آنان هنگامی بنا زیبا بود، که از نظر ایستایی نیزنمایانگر ایستایی خود باشد.
به همین منظور از مقیاسی به نام پیمون در نیارش استفاده می شده است. پیمون یکی از ضوابطی بود که برای تعیین تناسب بین اجزای بنا رعایت می شد. باه این ترتیب یک معمار بزرگ در ساختن یک بنای عالی و یک معمارگمنام در ساختن یک بنای معمولی از یک مقیاس استفاده می کردند.
پیمون بدیم صورت در معماری تنوع ایجاد کرده و به همین دلیل در هیچکدام از بناها اثری از تقلید مشاهده نمیشود و هر بنا دنیایی از نکات مخصوص به خود است.
با استفاده از نیارش و پیمون ، سه مرحله مهم طرح، محاسبه و اجرا به بهترین نحو انجام می یافت.

خودبسندگی : همان خودکفایی است و به معنای استفاده حداکثر از امکانات موجود و در دسترس و مصالح بوم آورده است. بدین معنی که سازندگان سعی کرده اند که مصالح مورد نیاز را از نزذیک ترین مکان و با ارزان ترین بها به دست آورند، بدین ترتیب کار با سرعت بیشتر انجام شده و مصالح با طبیعت اطراف حود هماهنگی بیشتری داشته است. همین طور بناهایی که در طول زمان باید ترمیم می شدند با دسترسی داشتن به مصالح اصلی در محل امکان تعمبر آن در تمامی دوره ها میسر بوده است.

یکی از نکات مهم در معماری ایرانی این است که یکی از انگیزه های بنیادی در ساختن آسمانه خمیده طاقی و گنبدی و بهره گیری گسترده از آنها، این بوده که چوب مناسب برای ساختمان سازی در همه جا یافت نمی شده است، ولی فرآوردن خشت و آجر ساده بود.

درون گرایی: در ساخت یک بنا و نحوه ارتباط آن با فضای خارج در کل دو ارتباط می توانیم داشته باشیم.

در حالت اول بنا به صورتی است که از داخل آن بتوان مستقیما با فضای بیرون ارتباط برقرار کرد. مثل آن چه  در اکثر خانه ها در غرب یا شرق آسیا مثل ژاپن و … ساخته می شده است. این نوع بناها در ایران کوشک نامیده میشود.
حتی اگر دورتادور این بنا را نیز حیاط فراگرفته باشد، باز به بنای برون گرا مصطلح است. در شرق و غرب کشور ایران مثل کشورهای اندونزی و هند بناهای مسکونی به این صورت ساخته می شود. در ایران نیز در شهرهای کردستان و لرستان خانه ای برون گرا ساخته می شود. اما به دلیل وضع حغرافیایی خاص بسیاری از مناطق ایران یعنی خشکی، بادهای مختلف ، شن های روان و … امکان ساخت بناهای برون گرا نبوده است.و معمار به وسیله درون گرایی و قرار دادن اندام های معماری و ساخت دیوارهای خارجی، ارتباط مستقیم بنا را با فضای خارج در درون خود با عنصری به نام حیاط میسر می کند. در داحل این فضا در طول تاریخ معماری ایران، معماران، بهشتی را در داخل خشکی ساخته اند. فضای درون گرا مثل آغوش گرم بسته است و از هر سو توجه به فضای داخلی معطوف است.
اصولا در شکل گیری فضاهای مختلف و به خصوص فضاهای مسکونی، مسائل اعتقادی و خاص ایرانیان تاثیرگذار بوده است.
یکی از آن خصوصیات احترام به زندگی خصوصی است .